Бусад мэдээлэл
Микрокредит ББСБ болон банк санхүүгийн талаарх мэдээлэл
Өнөөдөр банк, банк бус санхүүгийн байгууллага (ББСБ)-аас зээл авах гэж буй хүн бүрийн хувьд зээлийн түүх гэдэг ойлголт хамгийн чухал шалгуур болдог. Энэ нь таны өмнөх зээл, төлбөрийн зан төлөвийг илтгэдэг бөгөөд санхүүгийн нэр хүндийн “оноо” гэж хэлж болно.
Зээлийн түүх гэдэг нь таны өмнө нь авч байсан зээл, зээлийн карт, төлбөрийн мэдээлэл, хугацаа хэтэрсэн эсэх зэрэг мэдээллийг багтаасан санхүүгийн бүртгэл юм. Энэ мэдээллийг Монгол Улсад зээлийн мэдээллийн төв хадгалж дараа нь банк болон ББСБ-ууд зээл олгохдоо таны итгэлцлийг үнэлэхэд ашигладаг мэдээлэл. Зээлжих зэрэглэл тооцож оноон дээр тулгуурлан таны ямар зээлдэгч вэ гэдгийг илүү хялбар байдлаар гаргадаг болсон.
Зээлийн түүх дээр үндэслэн танд оноо өгдөг бөгөөд үүнийг “Credit Score” гэж нэрлэдэг. Энэ оноо нь таны санхүүгийн сахилга бат, итгэлцлийг тоон хэлбэрээр илэрхийлдэг үзүүлэлт юм. Монгол улсад зээлийн оноо ихэвчлэн 300–999 хооронд хэлбэлздэг.
• 700 ба түүнээс дээш — Маш сайн түүхтэй, итгэлтэй зээлдэгч
• 550–699 — Дундаж түвшин, зээлийн нөхцөл хязгаартай
• 550-аас доош — Эрсдэлтэй зээлдэгч гэж үздэг
Таны оноо өндөр байх тусам дараагийн зээлийг илүү хялбар, бага хүүтэй авах боломж нэмэгддэг.
Зээлийн төлбөрөө хугацаандаа төлж хэвших. Төлөхөд хүндрэл гарвал банк, ББСБ-тайгаа урьдчилан тохиролц ярилцах. Хэт олон зээл зэрэг авахгүй байх энэ нь маш эрсдэлтэй байдаг. Жилд нэг удаа зээлийн мэдээллээ шалгаж, алдаа гарсан эсэхийг нягталж хэвшээрэй.
Зээлийн түүх бол таны санхүүгийн нэрийн хуудас юм. Түүнийг зөв удирдаж, итгэлтэй түүх бий болгосноор ирээдүйд илүү уян хатан, ашигтай нөхцөлөөр зээл авах боломж бүрдэнэ.
Товчхондоо — сайн зээлийн түүхтэй хүн бол сайн итгэл даадаг зээлдэгч юм.